Tesla thời gian qua liên tục giảm giá xe điện đã khiến các hãng xe khác hoang mang. Đợt cắt giảm đầu tiên đã buộc các nhà sản xuất ô tô khác phải cân nhắc. Nhưng những cắt giảm mới nhất của Tesla không có tác dụng tương tự.
Cuộc chiến giá cả của Tesla đã làm rung chuyển làng xe vài tháng qua, nhưng các chuyên gia của Morgan Stanley cho rằng sẽ không kéo dài, đặc biệt là ở chiến trường xe điện chính là Trung Quốc.
Elon Musk đã giảm giá xe Tesla ở Trung Quốc trong nhiều tháng. Ban đầu, điều này đã giúp Tesla bán được nhiều xe hơn. Nhưng những lần giảm giá tiếp theo không nhận được phản ứng tích cực như những lần điều chỉnh trước đó.
Nhà phân tích ô tô Adam Jonas của Morgan Stanley cho biết: “Việc giảm giá của Tesla đã bắt đầu một đợt giảm giá rộng hơn trong ngành, khi người tiêu dùng chờ đợi giá xe giảm”.
Nhưng không phải tất cả khách hàng của Tesla đều hài lòng. Những người đã mua xe chỉ vài tuần, vài tháng trước đó yêu cầu được hoàn tiền chênh lệch.
Morgan Stanley ước tính thị trường ô tô Trung Quốc chiếm từ 30 đến 40% lợi nhuận của Tesla. Đối thủ cạnh tranh lớn nhất của hãng ở đó, BYD, cũng đã tung ra các đợt giảm giá. Nhưng phản ứng yếu cho thấy “một cao trào khác của cuộc chiến giá cả”.
Các nhà phân tích cho biết: “Tháng 4 là thời điểm quan trọng để tạm dừng cuộc chiến giá cả. Thị trường sẽ xem liệu cuộc chiến giá cả không ngừng tại thị trường ô tô Trung Quốc có thể tạm lắng ít nhất là vào tháng 4 hay không, khi nhiều mẫu xe mới ra mắt hơn và rủi ro tồn kho của các mẫu cũ thấp hơn”.
Cuộc chiến trên không chỉ diễn ra ở Trung Quốc. Tesla đã thực hiện điều tương tự ở Mỹ vào đầu năm, với việc giảm giá tới 20% đối với mẫu sedan Model 3 và SUV Model Y. Việc cắt giảm ngay sau năm 2022 khó khăn của công ty khi không đạt được kỳ vọng của Phố Wall.
Nhu cầu mua xe tăng vọt, buộc các hãng khác phải cân nhắc giảm giá. Như Ford giảm giá SUV điện Mustang Mach-E. Rồi một số mẫu xe xăng dầu cũng giảm giá. Nhưng cũng có những cái tên đứng ngoài cuộc chơi, như General Motors và Volkswagen.
Động thái của Tesla cũng đã gây ra một số tiêu cực ở thị trường Mỹ. Tương tự Trung Quốc, người mua xe Tesla cảm thấy bị lừa dối khi họ không hề được biết nhà sản xuất có kế hoạch giảm giá xe. Họ yêu cầu được dùng miễn phí phần mềm tự lái Full Self-Driver hoặc sạc miễn phí tại trạm Supercharge để bù đắp.
Nhưng xe Tesla vẫn cứ bất ngờ mất giá. Tesla lại tiến hành một đợt cắt giảm khác vào đầu tháng này, giảm 5.000 USD với sedan Model S và giảm 10.000 USD với SUV Model S. Dần dà, khách hàng cảm thấy quen với việc chờ giảm giá.
Morgan Stanley đánh giá: “Cuộc chiến giá cả kéo dài có thể khiến người tiêu dùng do dự hơn trong việc mua xe. Một cuộc chiến toàn diện sẽ thôi thúc người tiêu dùng đứng nhìn và chờ các chương trình khuyến mãi/giảm giá sâu hơn nữa”.
Tesla của Elon Musk khiến các công ty nhỏ như “ngồi trên đống lửa” khi liên tục “đại hạ giá” xe điện
Hãng xe điện Tesla của tỷ phú Elon Musk đang là hãng có lợi nhuận ròng bình quân trên mỗi chiếc xe điện bán ra cao nhất thị trường, qua đó có nhiều dư địa để “chèn ép” người chơi mới ra khỏi cuộc đua.
Theo hãng tin CNBC, công ty xe điện Rivian Automotive đã phải sa thải 6% lao động của mình để duy trì ngân sách cho cuộc chiến dìm giá được khơi mào bởi Tesla.
Hãng Rivian đã có đợt phát hành cổ phiếu lần đầu ra công chúng (IPO) rất thành công vào năm 2021 với 12 tỷ USD gọi vốn. Thế nhưng kể từ đó đến nay, doanh nghiệp này đã mất gần 90% giá trị vốn hóa, khiến ban lãnh đạo phải suy nghĩ lại về kế hoạch mở rộng trong bối cảnh cần có lợi nhuận.
Tính đến cuối tháng 9/2022, công ty này có khoảng 13,8 tỷ USD tiền mặt và lỗ đến 5 tỷ USD trong 3 quý đầu năm trước. Vào tháng 12/2022, Rivian cũng cho biết hãng không thể đạt mức sản lượng mục tiêu 25.000 chiếc cho cả năm.
Hiện công ty này có khoảng 14.000 lao động và đợt sa thải trên sẽ tương đương khoảng 840 nhân viên bị đuổi việc.
Hãng tin CNBC nhận định đây là bằng chứng mới nhất cho thấy cuộc chiến dìm giá của Tesla đang có tác động tiêu cực đến ngành xe điện.
Lấy thị.t đ.è người
Đồng quan điểm, hãng tin Reuters nhận định Tesla đang dựa vào vị thế dẫn đầu thị trường xe điện cũng như nguồn lợi nhuận khổng lồ từ đó để dùng làm vũ khí tấn công, dìm giá đối thủ.
Theo Reuters, Tesla đang dẫn đầu thị trường về mức lợi nhuận bình quân trên mỗi chiếc xe điện bán ra. Số liệu quý III/2022 cho thấy đế chế nhà Elon Musk kiếm được 15.653 USD lợi nhuận ròng bình quân mỗi chiếc xe được bán, cao gấp đôi so với Volkswagen, gấp 4 lần so với Toyota và 5 lần so với Ford.
Chính điều này đã làm nên lợi thế cực lớn cho Elon Musk khi quyết định dùng đòn dìm giá để đè bẹp những người chơi mới tham gia thị trường. Theo Reuters, động thái này đã ảnh hưởng mạnh đến chiến lược ưu tiên lợi nhuận hơn là mở rộng sản lượng của các hãng như GM, vốn đã thực hiện từ sau cuộc khủng hoảng 2008 và tăng cường trong đại dịch, trên thị trường xe hơi.
Để có thể hạ chi phí sản xuất xuống hơn nữa, Tesla đã đầu tư mạnh tay cho công nghệ sản xuất như áp dụng các khuôn đúc khung lớn thay cho việc sản xuất từng bộ phận nhỏ. Hãng cũng mua lại các nhà máy sản xuất ắc quy cùng nhiều công ty cung ứng linh kiện khác trong chuỗi cung ứng, qua đó chuẩn hóa được chất lượng, thiết kế cho việc sản xuất số lượng lớn.
Trên thực tế, chiến lược áp dụng lợi thế chi phí sản xuất để dìm giá không hề mới trong ngành xe hơi.
Nhà sáng lập Henry Ford đã từng giảm giá mẫu Model T của mình vào đầu thế kỷ 20 khi cuộc cải tiến quy trình sản xuất của ông làm gia tăng được sản lượng. Trong thập niên 1980-1990, Toyota đã cắt giảm được chi phí nhờ quy trình sản xuất tinh gọn, đúng thời gian và địa điểm (Lean Production System), nhờ đó tạo được mức giá cạnh tranh với những đối thủ Mỹ.
Tuy nhiên, yếu điểm của quy trình sản xuất tinh gọn trên là rất dễ bị tổn thương khi chuỗi cung ứng toàn cầu gặp sự cố. Bất chấp điều đó, hãng tin Reuters nhận định hiện Toyota đang phải thúc đẩy lại chiến lược này trước sức ép từ Tesla.
Trước đó trong năm 2022, cầu vượt cung trên thị trường xe điện đã thúc đẩy hàng loạt hãng xe tham gia thị trường, trong khi nhiều mẫu xe tăng giá vì cầu quá lớn. Ví dụ như Ford đã phải tăng giá bán xe bán tải điện F150 của mình thêm 40% trong năm qua.
Vinfast cũng sẽ giảm giá?
Theo Reuters, năm 2023 sẽ là năm được ăn cả ngã về không của ngành xe điện khi hàng loạt hãng tham chiến, chấp nhận đốt lợi nhuận để mở rộng thị phần. Tuy nhiên chính điều này lại khiến cung dần vượt cầu và đây là lúc người tiêu dùng sẽ phải lựa chọn thương hiệu nào được sống sót.
Trả lời hãng tin Reuters, chuyên gia Warren Browne của ngành xe điện dự đoán nhu cầu thị trường Bắc Mỹ sẽ đạt 2,8 triệu chiếc/năm tính đến năm 2026. Tuy nhiên tại thời điểm này, sản lượng các nhà máy ô tô điện ở Bắc Mỹ đã lên tới hơn 4,5 triệu chiếc/năm.
Tại Trung Quốc, việc chính phủ chấm dứt các khoản hỗ trợ ngành xe điện sẽ nhanh chóng khiến nhiều doanh nghiệp trong ngành lao vào cuộc chiến dìm giá với Tesla khi Elon Musk đã giảm giá tới 2 lần tại đây trong năm 2022.
“Tesla đã lựa chọn đòn đánh mạnh tay, lấy thịt đè người để bắt nạt người chơi mới, qua đó đẩy những doanh nghiệp có mức lợi nhuận biên kém ra khỏi thị trường xe điện. Miếng bánh thị trường khá lớn nhưng cũng có quá đông người tham gia, bởi vậy càng ít người chơi thì kẻ thắng mới có cơ hội tăng lợi nhuận”, chuyên gia Bill Russo của hãng tư vấn Automobility tại Thượng Hải nhận định.
Thương hiệu xe điện Xpeng tại Trung Quốc từng hưởng lợi vì mức giá quá cao của Tesla thì nay cũng phải giảm giá để giữ chân khách hàng, thế nhưng tình hình tài chính của công ty này thì không được ổn.
Báo cáo tài chính cho thấy lợi nhuận ròng trên bình quân mỗi chiếc xe bán ra quý III/2022 của Xpeng chỉ vào khoảng 4.565 USD/chiếc, còn nếu tính lợi nhuận thuần (Net Profit) thì công ty này lỗ 11.375 USD cho mỗi sản phẩm bán ra.
“Chúng tôi hy vọng nhiều người hơn nữa sẽ tiếp cận sản phẩm của công ty khi hãng đã hạ giá”, thông cáo của Xpeng ghi rõ.
Tương tự, Vinfast của Việt Nam cũng cho biết sẽ sử dụng chiến lược giá để đấu lại Tesla.
Trái ngược lại, hãng xe điện hàng đầu Trung Quốc là BYD đã tuyên bố nâng giá sản phẩm kể từ ngày 1/1/2023 sau khi nước này chấm dứt những ưu đãi cho ngành ô tô điện.
Mặc dù BYD chưa có động thái gì đáp trả đòn dìm giá của Tesla nhưng với mức lợi nhuận ròng 5.456 USD/chiếc xe bán ra, công ty này chắc chắn còn nhiều dư địa để tham chiến hơn Volkswagen, GM hay Toyota.
Theo: Tuoitre
