Những cái tên lớn như Thaco hay VinFast lại không phải là cái tên đầu tiên sản xuất ôtô tại Việt Nam. La Dalat ra đời năm 1970 mới là chiếc xe dân dụng lắp ráp, có thương hiệu và sản xuất hàng loạt đầu tiên tại Việt Nam, với tỷ lệ nội địa hóa 40%.
Đâu là chiếc xe đầu tiên của Việt Nam?
Sự xuất hiện của những cái tên như Thaco, Vinaxuki và gần đây là VinFast ngày càng cho thấy người Việt Nam có thể tự sản xuất và sở hữu thương hiệu ô tô của mình. Trước đó, mọi người mải mê tìm kiếm và tranh luận về chiếc ô tô đầu tiên của Việt Nam.
Cách đây nửa thế kỷ, người dân miền Nam đã quen sử dụng các sản phẩm của Pháp từ thời thuộc địa nên những chiếc xe này thường là xe châu Âu. Đến giữa những năm 1960, với việc nhập khẩu lớn xe máy Honda, Suzuki và Yamaha, ô tô Nhật Bản cũng vào thị trường Việt Nam.
Ngoại trừ Citroen 2CV, những chiếc xe do Pháp sản xuất không còn được ưa chuộng. Do đó, Citroen quyết định tung ra thị trường Việt Nam một mẫu xe thực dụng và giá rẻ, điều mà các hãng xe Nhật không thể cạnh tranh được và đó là La Dalat.
Trước đó, Citroen đã thành lập xưởng sản xuất tại Đông Dương vào năm 1936. Trụ sở chính đầu tiên nằm ở góc đường Lê Lợi – Nguyễn Huệ, nay là Caféteria Rex tại Sài Gòn. Dưới sự lãnh đạo của chính quyền cũ, nó được di dời và đổi tên thành Công ty Ô tô Citroen, sau đó đổi tên thành Công ty Ô tô Sài Gòn tại khu Diamond Plaza (TP.HCM) hiện nay.
Dựa trên mẫu xe Méhari và chiếc Babybrousse rất thành công của thuộc địa cũ. Citroën nhập cảng vào Việt Nam những bộ phận chính như động cơ, tay lái, giảm xóc, phanh… Còn lại như đèn, còi, ghế nệm, dàn đồng đóng bằng tôn, mui xe… được chế tạo tại Việt Nam.
Khi có mặt trên thị trường vào năm 1970, thị phần nhập khẩu và thị phần nội địa là 75/25, trong khi Citroen đóng cửa năm 1975 là 60/40. Có 4 loại La Dalat: 4 chỗ hoặc 2 chỗ có thùng chở hàng.
La Dalat – xe kiểu “quốc dân”
Sau Chiến tranh thế giới II, để đáp ứng nhu cầu về phương tiện di chuyển của dân Pháp đương thời, hãng chế tạo xe Citroën đã tung ra thị trường chiếc xe 2CV. Từ dạng chiếc xe này, Citroën đã thành công trong việc sản xuất một chiếc xe rẻ tiền, bền bỉ, bảo trì và sửa chữa dễ dàng, thực dụng cho dân chúng thời hậu chiến. Tiếp đến là loại xe Citroën Dyane 6 và Méhari sản xuất cuối thập niên 50 và đầu thập niên 60.
Xe Citroën La Dalat sản xuất ở Việt Nam là loại xe dựa trên kiểu Citroën Méhari, nằm trong kế hoạch hợp tác kỹ thuật của Citroën về cơ khí ôtô và những quốc gia có ý định sản xuất phương tiện giao thông nội địa, còn được Citroën gọi là kế hoạch hợp tác FAF (Facile À Fabriquer, Facile À Financer = Dễ sản xuất, Dễ trả tiền).
La DaLat sử dụng động cơ 4 thì, 602 phân khối, 31 mã lực, 2 xi-lanh đối ở 2 đầu nằm dẹp (flat twin), hộp số gồm 4 số tay, truyền động ở trục bánh trước. Xe có kích thước dài x rộng x cao lần lượt là 4.003 mm x 1.530 mm x 1.540 mm. Mẫu xe đầu tiên lắp ráp tại Việt Nam có trọng lượng khoảng từ 480 đến 590 kg (tùy theo kiểu), kiểu xe thùng nặng 770 kg.
Xe La Dalat đánh đúng vào nhu cầu của dân lao động Việt Nam: ít tốn xăng, dể sửa chửa, dễ thay thế. Đặc biệt, một số bộ phận như cánh cửa, kính xe, thùng xe… đều có thể “tự chế”. Các bộ phận rời được bán với giá phải chăng vì được chế tạo tại Việt Nam.
Ngày nay, khi rất nhiều các hãng xe đã xây dựng nhà máy tại Việt Nam, ít ai biết rằng, La Dalat lại chính là mẫu xe đầu tiên được sản xuất và lắp ráp tại đây.
Tạp Chí Siêu Xe tổng hợp
